Didim Balık Avı denince teknelerle günübirlik balık avına çıkan ellerinde oltalarıyla meraklı yüzlerce amatör balıkçı geliyor gözlerimizin önüne.
Bu doğru, öyle turlar yapan tekneler var. Kahve köşelerinde öldürecekleri zamanı buralara deniz kenarına gelerek temiz havayla kaliteli bir şekilde değerlendiriyor insanımız…
Ben de denizi seven biri olarak 13 sene sonra tekrar gırgırda çalışabilir miyim diye gezmeye diye gittiğim gırgırda ertesi gün çalışmaya başladım.
13 sene önce yine aynı kaptanın teknesinde çektiğim mantaryaka daha bir ağır gelince “yaşlandık herhalde” dedim kendi kendime. Reise bunu söyleyince “bu ağ daha büyük benzemez senin zamanında çektiğine” deyip su serpti yüreğime…
Gırgırda iş hiç bitmiyor
Haftalık ortalama 650.-TL güzel para aylık 2500.-TL demek. Ama iş ağır. Yine de büroda çalışmaktan güzeldir yada dört duvar arası kapalı mekan sevmeyenler için ideal…
Yapılan her ne iş olursa olsun – hafif yada kolay – siz sevdikten sonra sorun yok. Herkese göre değişir..
Reis demek herşey demek
Akköylü Reis Hasan Olgun bu işe yıllarını vermiş çekirdekten balıkçı. “O Denizi, avlanmayı, doğayı seviyor” demek yetmez, adeta işine aşık.
Ve balık hep aynı yerde durmaz. Hele gelinen teknolojiyle balığın kaçabileceği, saklanabileceği fazla yer yok dersek yalan olmaz.
Benim son bir haftadır süren balıkçılık maceram sürtesince en çok dikkat ettiğim şey yaspılan işin ne kadar zor, sabır isteyen, çelik gibi sinirler isteyen stresli bir iş olduğuydu ki bu kadar stres de ancak çelik gibi sinirlerle çekilir.
-
- palamutun yazılısı tutulmuyor makbul olan çizgiliymiş öğrendim
-
- didim Altınkum limanında balık almaya gelen parakendeciler ve yerel halk
-
- sabah moladan sonra ilk ışıklar
-
- belli ki güverte balık görmüş yüzler gülüyor
-
- lezzetli mi lezzetli
-
- balıklar ayrılıp boylanır ve buzlanıp görücüye çıkar limana yanaşınca
-
- pek bilinmeyen bu domuz balığı derisi yüzülünce filetosunda kocaman eti olan balık
-
- çıtır simitle sabah kahvaltısı eden tek siz değilsiniz
-
- teknenin en güzel yerinde o dalgalanıyor
-
- Didimli Balıkçı tezgahını süslemek için balık arayışında
-
- Didim Cennet adası yada ziraat adası açıklarından adaya bakınca yüzlerce zeytin ağacı eski günlerden hatıra
-
- ağlara takılıp hatta onları yırtan oluşumlar… mercan ?
-
- lamba kayığına toplaşan kalamarlar kemen tartılıp buzlanıyor
-
- limanda kiloyla balık alamazsınız dersek yalan olmaz, kasayla almalısınız
-
- sabahın ilk ışıklarıyla son molayı da yağıyoruz denize
-
- simsiyah gecenin içinde sonara bakan kaptan neyin nerede olduğunu bilir
-
- çekirdekten balıkçı Reis Hasan Olgun’un başarısı kesinlikle tesadif değil; çok çalışkanlığın eseri
-
- Altınkum Didim kıyılarına yaklaşırken
-
- denizi olmayan memleketten gel denizci ol, bir başarı hikayesi
-
- Balıkçılığa yıllarını vermiş bir üstad. İşte balık burdan geliyor ağlara
-
- Laos bir ülke değil bir balık aynı zamanda
-
- pisi balığı fazla tutulmadığından öğlen yemeğinde tekne personeli yiyecek
-
- çingene palamutu? yazılı palamut? bencikli palamut?
-
- mercanlar kırmızı lidalar çizgili
-
- bazan satamayacağınız kadar az balık tutarsınız
-
- büyük tekneler balıoğı kasayla sattığından bir kaç kişi ortak alabilirsiniz
Ben ilk gırgırda çalıştığım sene bundan tam 13 sene önce yine mutfağımız vardı ama sırasıyla herkes yemek ve temizlik yapardı diye hatırlıyorum bu sefer işler gelişmiş ve tıpkı buralara avlanmaya gelen Karadenizlilerin o büyük tekneleri gibi sadece yemek yapan bir aşçı görevlendirilmiş teknede.
Sadece yemek işine bakan desem bile; yine aynı aşçı denize ağ atılır atılmaz ağın ipini ilk yakalayan ve makaraya veren, tek tek mapaları çözen de o…
Teknede aşçımız Didim Altınkumun eski otellerinden Delta Otelin aşçısı Ahmet Bey düzenli olarak hergün hem lezzetli hem kalorisi dengeli yemekleriyle atıştırmalık ve çorbalarıyla besledi bizleri sağolsun.
Balığın yemlendiği kıyıya yanaştığı zamanı bilmek yetmiyor. Her ne kadar kıyı balıkçılığı yapılıyorsa bile balıoğı gidip aramanız bulmanız gerekiyor.
Bunu da yapan kaptan köşkünde sonar ekranlarına bakan teknenin reisi. En son teknoloji alet edevatınız bile olsa ekrandaki renklerin ne anlama geldiğini çözemediyseniz ağları denize atar durursunuz…
Biz her attığımızda palamutları, karagözleri, sargozları, mercanları, lidaları, çupraları, kupezleri, lamba kayığına toplanan kalamarları tuttuk.
Lamba da şişesiz yanmaz ki
Lamba kayıklarında sabaha kadar yakılan lambanın işığına toplanan balık için ekstradan masraf yapmanız gerekiyor. Büyük Teknelerin hemen hepsinin filosunda lamba kayığı var ve olmazsa olmaz, şart. Lambacı bu kayıktaki sorumlu personel ve ola ki jeneratör arıza yapar yada yakıt biter, sürekli bakımdan sorumlu o personeldir. Arada telsiz veya cep telefonuyla muhabere edilğp durum raporu oluşturulur lambacının verdiği bilgiye göre lamba kayığının çevresi bazan bir iki defa sarılır ve balık alınır.
Duyduğuma göre Soğuk suyundan ötürü Karadenizde pek görünmeyen sardalya da Karadenizde tutulmaya başlanmış. Küresel ısınmanın sonuçlarını hep beraber yaşayarak göreceğiz.
Deniz suyundan kaliteli buz
Biz Altınkuma varıp limana yanaştığımızda dev gibi bir Karadeniz gırgırına bordroladık. Ağları bizimkilerin nerdeyse 3 katı yüksekliğinde, Çin seddi gibi dizilmişti. Duyduğuma göre burdan taa açıklara, uluslararası sulara Hamsi sardalye tırsi palamut tutmaya gidiyorlarmış… En tepesinde dev bir makine vardı, buz makinesiymiş… Öyle ya denizin ortasında bizim gibi buzcuyu bekleyecek halleri yoktu ya.. Peki dedim buz yapacak su ? Deniz suyu dediler. Deniz suyundan yapılan buz daha kaliteli oluyormuş. elbette deniz balığına tatlı su veya tatlı sudan yapılan buz yerine bizzat deniz suyundan yapılan tutzlu buz daha iyi gelecektir. 5 – 10 kamyon sardalya tutulunca onu sabaha kadar kepçeleyip güvertede buzlayığ depolara alamak apayrı bir iş…
Bu işin sonu yok… diyelim ki 20 metre tekneniz var bu bir kaç sene sonra 30 metreye ve daha çok metreye çıkabiliyor.
Tekne ne kadar büyük olursa o kadar kalabalık mürettabat ve o kadar büyük ağ ve daha fazla balık tutmanız gerekiyor.
hiçbir zaman garantiniz yok
Yüzde yüz o gün balık tutacaksınız veya şu kadar balık tutarsınız diye bir garantiniz yok.
Denizde ağları mola yaparken bazan denize düşmüş yada atılmış metal kablolar, ıvır zıvır eşyalar ağlarımıza takıldıkça bunları -diğer bazı tekneciler gibi- denize geri atmak yerine bizzat bir kenara ayırıp karaya varınca çöpe attığımıza şahit oldum. Ne de olsa oralarda tekrar ağ atıp, aynı çöpü tekrar ağlara taktırıp -hatta ağları yırtıp- onu atanlara küfretmekten iyidir bu yöntem…
Kıyı balıkçılığı derken…
Hamsi sardalya palamut peşinde koşan dev karadeniz yapımı tekneler dalgalı havalarda bile uluslararası sulkarda lamba yakıp avlanırken onlara göre daha küçük olan teknelerle didim :Kıyılarında bazan Güllüğk bazan Taşburun açıklarında yada Kuşadasına doğru gidip balık arıyor reisler.
Didim Zeytininin Kökleri Cennetten değil ama “Cennet Adası”ndan gelir
Didim Altınkumda tekne Turlarının uğradığı Cennet Adası’nda 1960‘lı yıllara kadar zeytinciliğin teşvik edilip geliştirilmesi için bir tesis kurulmuş. Evet Cennet adasında bulunan o binalar sanıldığı gibi bir manastırın felan değil; Ziraat Fakültesinden gelen ziraat mühendisleri ve onların emrinde teknelerle buraya getirilip burada “hastalıktan ari” bir şekilde aşılanan zeytin fidanlarının yetiştirilip Didimin Özellikle Köy hizmetleri denilen Taşburun civarına dikildiği biliniyor.
Hatta rahmetli babam da gençken yevmiyeyle gidip o zeytinler için günlerce çukur açmış.
Caretta Caretta yavrusu bebek deniz kaplumbağası ağlarımıza takılmış
Didim açıklarında balık avı yaparken 13 kasım sabahı ağlarımıza bir deniz kaplumbağası takıldı. Bu bebek deniz kaplumbağasını ağlarımızdan büyük dikkatle çıkardık, personel birlikte fotoğraf çektirme yarışına girdi ve ardından denize bıraktık.
Aynı duyarlılığı diğer balıkçıların da göstermesini umuyoruz. Doğada hep beraber yaşıyoruz.
Ninja Kaplumbağalardan Donatello’nun amca oğlunun çocuklarından mıdır bilemeyiz ama Allahsız tospağa dediklerinden değil bu belli her halinden…